Terugblik webinar “de eerste stappen naar een nieuwe VIL”

26 april 2021

Op 30 maart jl. organiseerde het CPZ een webinar over “de eerste stappen naar een nieuwe VIL. Sabine van Aken (communicatie CPZ) ging in gesprek met Jolijn Betlem (Programmaleider Zorgstandaard Geboortezorg CPZ), Jitske Wildschut (Voorzitter cliëntorganisatie Het Buikencollectief), Irene v.d. Avoort (Gynaecoloog Ikazia ziekenhuis) en Corine Verhoeven (Professor in Midwifery) over hoe te komen tot een nieuwe Vil? Voorbeelden, inhoud én procesvragen kwamen aan de orde: wat is er tot nu toe bereikt, en welke stappen zijn er nog te nemen?

Tijdens het webinar werden vragen gesteld in de chat door de kijkers. Verschillende vragen zijn beantwoord tijdens het webinar. De vragen waar we niet aan toegekomen zijn, plaatsen we met de antwoorden zo snel mogelijk op onze website!

De antwoorden op de kijkersvragen die gesteld zijn en waar we niet aan toegekomen zijn tijdens het webinar vind je onder de terugkijkvideo!

VragenAntwoorden
Waarom eigenlijk een nieuwe VIL? VIL gaat uit van scheiding, van eerste en tweede lijn. Is dat niet een verouderd concept? Bijna elke zwangere komt in beide lijnen.De VIL is de landelijke basis voor samenwerkingafspraken in de verloskundige keten. Bij specifieke verloskundige risico’s geeft de VIL aanbevelingen voor eerstelijns verloskundigezorg of zorg in de tweede lijn onder verantwoordelijkheid van de gynaecoloog, of een vorm van samenwerking tussen eerste en tweede lijn. De VIL geeft dus een heldere taakafbakening tussen de verschillende beroepsgroepen, maar biedt ook ruimte voor overlegsituaties waarin de verschillende beroepsgroepen gezamenlijk het beleid vaststellen, in samenspraak met de cliënt. Medisch inhoudelijk is de VIL verouderd, de VIL wordt als belemmerend ervaren voor het bieden van zorg op maat en de VIL is niet behulpzaam voor het groter wordende ‘grijze gebied’ binnen de geboortezorg.
Hoe verhoudt de VIL zich tot integrale Geboortezorg en wat is de rol van de VIL in een integraal samenwerkingsverband?In de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg heeft de zorgsector de opdracht gekregen de VIL om te vormen naar samenwerkingsafspraken ondersteunend aan de zorgstandaard waarbij zo mogelijk interprofessionele richtlijnen als basis dienen voor de zorgpaden op lokaal niveau.
Hoe verhoudt deze werkgroep met het werk van de Expertgroep Eenheid van Taal (van de PWD informatiestandaard) en het werk van de gebruikersgroepen van Babyconnect? Hoe komen deze resultaten bij elkaar?De expertgroep gaat een landelijk kader geven over de vraag wie welke zorg kan geven. Eenheid van taal gaat over de digitalisering van de zorg. Inhoudelijk raken ze elkaar niet veel. Wel is het van belang om te beoordelen of woorden niet anders uitgelegd worden.
Wie zitten er in de expertgroep? uit welke disciplines bestaat de expertgroep?De expertgroep bestaat uit experts met de volgende achtergrondexpertise : kraamzorg, JGZ, cliënten, gynaecologen, kinderartsen, huisartsen en verloskundigen.
Waarom zou toepassing van richtlijnen per regio verschillen? Als deze gebaseerd zijn op evidence is die toch in Groningen niet anders dan in Zeeland?De richtlijnen gaan over hoe de zorg, op basis van evidence, aangeboden wordt. De regionale zorgpaden gaan over hoe dat dan georganiseerd wordt. Dus de inhoud van de zorg zal niet veel verschillen, mogelijk wel hoe dat regionaal georganiseerd wordt.
Zijn de waarden niet ook bepalend voor hoe je de zorg überhaupt vormgeeft en vooral, dat bepaalt wat voor de vrouw belangrijk is? Hoe borg je dat de vrouw die een eigen keuze maakt oordeelvrij wordt begeleid? Want nu horen we vaak dat de waarde veiligheid (kans op sterfte baby bijvoorbeeld) niet door alle zorgverleners en zwangeren als hetzelfde wordt ervaren.De waarden zijn in eerste instantie opgesteld als basis om verdere samenwerkingsafspraken op te stellen. De uitnodiging ligt er idd aan de geboortezorgpartijen om deze waarden op te gaan pakken voor de gehele geboortezorg
Moet je als er geen evidence is een expert-afspraak maken of dit dilemma met de cliënt bespreken en bewijs gaan verzamelen bijv. door een RCT?We zullen dit in de expertgroep zeker bespreken. Tot nu toe wordt dan volgens best practice/voorkeur patiënt en ervaring van de zorgverlener gewerkt. Waarschijnlijk blijft dit zo.
Is het mogelijk om dezelfde waarden te vertegenwoordigen? Misschien moeten we meer vanuit de waarden van de patiënt werken?Het uitgebreide antwoord op deze vraag is te lezen via deze link: https://zelfbewustzwanger.nl/kan-de-cliente-wel-de-regie-krijgen/
Wat is het verschil tussen een protocol en een richtlijn, en een zorgpad?Het formele antwoord zoals dat in de wg ZIG wordt gebruikt
• Richtlijn: een document dat beschrijft wat voor zorg aangeboden moet worden en waarom. Een richtlijn is opgesteld, in overeenstemming met de cliënt, met aanbevelingen en adviezen t.b.v. de ondersteuning van de besluitvorming van professionals en patiënten, rustend op resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Vaak zijn hier hulpmiddelen aan gekoppeld. Een protocol is vaak een afgeleide van een landelijke richtlijn en beschrijft hoe iets moet gebeuren, terwijl een richtlijn beschrijft wat er moet gebeuren, en waarom.
• Protocol is een lokaal opgestelde instructie dat, in overeenstemming met de cliënt, beschrijft hoe de zorg wordt aangeboden. Een protocol is ter ondersteuning van zorgprofessionals en zorggebruikers, gericht op het verbeteren van de kwaliteit van zorg, zo mogelijk afgeleid van een landelijk kwaliteitsdocument., die aangeeft hoe in de dagelijkse praktijk te handelen met inachtneming van de plaatselijke mogelijkheden en beperkingen.
• Zorgpad is een document waarin, in overeenstemming met de cliënt, beschreven staat wie wanneer en hoe de zorg aanbiedt. Een zorgpad focust daarmee op organisatie en inhoud van zorg. Het doel van een zorgpad is een verandering in de praktijk, op basis van richtlijnen.
o Beschrijving van evidence based interventies, per definitie multidisciplinair.
o Geeft feedback op het huidige zorgproces op basis van proces- en outcome-indicatoren.
o Een verander- en verbeterstrategie, bestaande uit het prioriteren en oplossen van knelpunten, of zelfs een herontwerp van het zorgproces.
Wat gaat het verschil zijn tussen de nieuwe VIL en (landelijke) zorgpaden en richtlijnen?Hier lijken termen door elkaar te gaan. Wij spreken over richtlijnen die landelijk vastgesteld worden. Zorgpaden worden regionaal gebruikt. De vertaalslag van landelijke richtlijnen naar regionale zorgpaden gaat ondersteund worden met ” de nieuwe VIL”
Leidt standaardisatie juist niet tot het gewenste effect waar we naar op zoek zijn, namelijk de juiste zorg voor de zwangere vrouw door de juiste zorgverlener op de juiste plek? Leidt het niet af van waar we naar op zoek zijn?Standaardisatie van de gehele zorg leidt idd niet tot de JZOJP. Echter voor de veiligheid van de zorg is enige standaardisatie wel gewenst. Het moet helder zijn bijvoorbeeld wie wanneer bekwaam is in de geboortezorg, en hoe we dat bepalen. Ook kwaliteitsmetingen kunnen gestandaardiseerd worden.

Lees ook

1 maart 2024
Preventie

Pas op de plaats Vitamine K profylaxe beleid

De beoogde invoering van de injectie Vitamine K voor pasgeborene van 1 januari 2025 gaat niet door. Daarover heeft staatssecretaris...
22 februari 2024
Zorgstandaard

Consultatie conceptversie ZIG 2.0 van start

Op 9 februari 2024 heeft het College Perinatale Zorg de conceptversie van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg 2.0 ter consultatie aangeboden...
23 mei 2023
CPZ algemeen nieuws

Webinar Passende zorg en geboortezorg terugkijken

Bekijk het gesprek met Jan Kremer terug over passende geboortezorg. Waarom is het nodig en wat kunnen we doen? Een inspirerend gesprek