Terugblik webinar Samenwerking geboortezorg-JGZ: hoe doen ze dat in Meppel?
11 februari 2021
In Meppel is een inspirerende samenwerking opgezet tussen geboortezorg en de jeugdgezondheidszorg. Tijdens dit webinar spraken 3 bevlogen vrouwen (Nelleke Gosker – verloskundige, Maud Huppes – jeugd- en voorzorgverpleegkundige en Shorea ter Haar – teamcoach kraamzorg) met Marlies Buurman over uitdagingen, mooie samenwerkingen, voelsprieten en vooral over die diep gevoelde gezamenlijke wens: de beste start voor élke baby en élk gezin.
In dit webinar zijn veel kijkersvragen gesteld, die zoveel mogelijk zijn beantwoord tijdens het webinar. Niet alles is aan bod gekomen. Daarom herhalen we hieronder een aantal vragen. Inclusief de antwoorden!
| Vraag | Antwoord |
| Bekostigingsvragen | |
| Op welke wijze wordt een voorzorgverpleegkundige gefinancierd? Dit omdat bij ons vaak het potje Stevig ouderschap snel leeg is. | Wat jullie zagen in het webinar is de samenwerking rondom de zwangerschap en kraamtijd vanuit de prenatale keten. Dit is veel ruimer dan voorzorg. De interventie Voorzorg wordt gefinancierd vanuit de gemeente. Hierover zijn samen met de gemeenten en de JGZ organisaties afspraken gemaakt. |
| De JGZ heeft een basistakenpakket (het LPK) dat helaas niet de prenatale zorg bevat. Dat is maatwerk. Dus het flexibiliseren van contactmomenten in de jGZ, dat lukt volgens mij niet om de prenatale begeleiding mee te dekken. Toch? | Binnen de samenwerking in Meppel kan flexibel gewerkt en doen we wat nodig is, ook al prenataal. Er is een wetswijziging in de maak die ervoor zorgt dat de prenatale huisbezoeken bij gezinnen in kwetsbare situaties in ons basispakket gaan vallen. |
| Taken als ondersteunen bij schulden, inkomen vallen niet onder de JGZ? | Onze taak vanuit de JGZ is ook signaleren, bespreken en verwijzen als het over deze problematiek gaat. |
| het lijkt dan ook dat meer zwangeren gebruik maken van VoorZorg of andere vormen van hulp/ondersteuning. Waar is de urgentie belegd om dit ook te financieren? | Dit is vanuit de samenwerking met de gemeente en de betrokken ketenorganisaties. |
| Hoe wordt de samenwerking bekostigd? | De samenwerking wordt bekostigd uit reguliere middelen. Maud Huppes heeft ruimte gekregen om flexibel om te gaan met de bestaande budgetten voor standaardcontactmomenten en de gelden voor het prenatale huisbezoek. Nelleke Gosker vertelt dat de samenwerking kan worden bekostigd uit het reguliere tarief maar benadrukt dat de samenwerking juist ook heel veel oplevert. Vooral in tíjd. Shorea ter Haar krijgt van haar werkgever ruimte voor de samenwerking. De prenatale huisbezoeken worden door de verzekeraar vergoed. |
| Samenwerking met andere partijen | |
| Hoe de samenwerking met het ziekenhuis geregeld? | Met het ziekenhuis in Heerenveen hebben wij – bij zwangeren in kwetsbare situaties – rechtstreeks contact, indien nodig. Dit contact verloopt soms ook via de aandachtsfunctionaris van Heerenveen. Of viaeen telefonische overdracht naar de kraamzorg. Met de Isala ligt dit ingewikkelder omdat zij met veel verschillende gemeenten met achterliggend sociaal domein werken. Het borgen van de verbinding wordt de volgende stap. |
| Hebben jullie met meerdere gemeenten/organisaties te maken en zo ja, hoe organiseer je dat? | Ja, met 2 gemeenten waarbij in de ene gemeente JGZ door ICARE geregeld is en in andere gemeente via de GGD. Met de Wolden hebben we een soortgelijke samenwerking maar minder structureel gezien veel minder zwangeren. Met hen overleggen we telefonisch per individuele cliënt. |
| Hoe is de samenwerking met andere partijen uit het sociale domein (maatschappelijk werk / CJG / wijkcoach) geregeld en doen zij mee in jullie overleg? | Indien nodig weten we elkaar te vinden. We hebben korte lijnen. |
| Is de JGZ ook aangesloten bij het VSV in jullie regio? | In VSV Zwolle officieel wel. VSV Zwolle kent al meer dan 12 gemeenten met achterliggend sociaal domein. |
| is er met elke vk praktijk in Meppel een dergelijk superteam geformeerd? | Meppel is maar een kleine stad met 1 verloskundigen praktijk. |
| Is dit mdo ontstaan vanuit de coalitie Kansrijke Start Meppel? en is het sociaal team ook onderdeel van jullie mdo/samenwerking? | Dit MDO is al van ruim voor de coalitie Kansrijke Start. Het sociaal team zit niet bij onze 2 maandelijkse overleggen, maar is via de JGZ aangehaakt waar betrokken c.q. nodig. Dit maakt het ook zo werkzaam: met deze drie “kernpartners” is het makkelijk een datum te prikken, we kennen elkaar goed (overlegt makkelijk), delen input en koppelen per partij/organisatie terug naar eigen achterban en netwerk. Hierdoor hoef je niet met bijv. 10 verschillende organisaties om tafel (en dus met 10 organisaties een datum moet prikken en bij de volgende client wéér andere partijen om tafel moet hebben). Organisatorisch veel simpeler en sneller. Doordat wij als drie kernpartners betrokken zijn, de JGZ en kraam samen de intake doen en dus ook de betrokken hulpverlening goed in beeld hebben, kunnen we ook met de betrokken hulpverlening de warme overdracht doen. Daar zoeken we wel de samenwerking met het sociaal team en andere betrokken hulpverleners. |
| Het klinkt dat jullie fijne korte lijnen hebben. In onze regio moet er tijdens de intake iemand van de gemeente (een consulent) aanwezig om ‘goedkeuring’ te geven. Dit is drempelverhogend. Heeft de gemeente in jullie regio ook een rol in het voorzorgtraject? | Nee. De aanvraag voor Voorzorg gaat rechtstreeks naar de JGZ. |
| Zwangere/clientparticipatie/dossiervorming | |
| Leggen jullie toestemming van de zwangeren vast? | Ja, schriftelijk in ons dossier |
| Weten jullie ook wat zwangeren vinden van jullie werkwijze? | Doordat wij samen op intake gaan (kraam en JGZ) weten de zwangeren ook van onze korte lijnen en maken we dat ook bespreekbaar (een team). De zwangeren reageren hier goed op, ze hebben toestemming gegeven om informatie te delen en uit te wisselen en hoeven ook niet steeds opnieuw hun verhaal te vertellen. Wij zijn er voor hen, om ze te helpen om de zorg zo goed mogelijk af te stemmen op hun behoeften. |
| Hoe werkt dossiervorming in deze samenwerking? | Ieder voert in in eigen dossier. |
| Is er een vast aanspreekpersoon binnen het JGZ om casussen te melden? Blijft die ook regisseur in het algehele proces? | Ja, dat is de jeugdverpleegkundige. |
| Wanneer de zwangere en haar gezin centraal staan, is het dan niet wenselijk om rond die client de hulpverleners die bij mevr. in beeld zijn met elkaar in contact te brengen om zo er voor te zorgen dat de zorg afgestemd wordt. | Dit gebeurt ook via de jeugdverpleegkundige. |
| Prenataal huisbezoek JGZ/Kraamzorg | |
| Jullie hebben het over gespecialiseerde verpleegkundigen. Doet zij ook reguliere JGZ zorg? En moet de verpleegkundige die het PNH-JGZ doet gespecialiseerd zijn(bv Voorzorg) of kan dan ook de ‘gewone’ jeugdverpleegkundige doen? | De prenatale huisbezoeken kunnen door alle jeugdverpleegkundigen gedaan worden. |
| Gaat de JGZ ook wel eens samen met het sociaal domein op PHB ipv met de kraam? | Als het nodig is zeker. Uiteraard in overleg met de aanstaande ouders. De lijnen zijn kort. |
| Heb je ook zwangeren die niet een huisbezoek van de JGZ willen? | Ja, af en toe wel. Maar door het laagdrempelige aanbieden als één team niet vaak. |
| Zijn jullie ook van mening dat jullie het huisbezoek samen moeten blijven doen? | Wij zijn van mening dat het echt van meerwaarde is. Je geeft een signaal af, dat je er samen voor ze bent om ze de hulp te bieden wat zij nodig hebben. Vanuit de kraamzorg kan door het huisbezoek een goed beeld geschetst worden wat nodig is vanuit de kraamzorg in het gezin, hier de kraamverzorgende ook over informeren en in begeleiden, maar ook de achtergrond van het gezin helder hebben en de aansluiting hierin vinden. Door de gezamenlijke intake, zijn de lijnen ook kort voor het plannen van de warme overdracht naar JGZ en betrokken hulpverlening aan het einde van de kraamweek. |
| Signalering/Screening | |
| Werken jullie dan allemaal met GIZ? ook de kraamzorg? | Nee. Geen van allen. |
| Hoe komen jullie in contact met vrouwen die (nog) niet in de verloskundige zorg zitten maar waarbij je wel anticonceptie wil regelen als JGZ? | Dit is bij ons in ontwikkeling, we willen dit samen oppakken met het schoolmaatschappelijk werk. Zij zien die doelgroep. |
| Hoe wordt ‘bepaald’ of iemand kwetsbaar is, gebruiken jullie daarvoor een specifiek vragenlijst/screeningsinstrument? R4U of mind 2care? | Er worden screeningsinstrumenten gebruikt, maar het belangrijkste instrument is de feedback en de opgedane ervaring die we in onze samenwerking met elkaar hebben gevonden. |
| Samenwerking onderling | |
| Klein is efficiënt, maar kan ook misschien ook kwetsbaar zijn? | Zo ervaren we het zoals gezegd niet. Rollen worden flexibel ingevuld, gezien de meerwaarde voor de zwangere en de tijdswinst die we erdoor hebben |
| hebben jullie specifieke zorgpaden voor de kwetsbare zwangeren? | Nee, gewoon de algemeen geldende zorgpaden en vooral zorg op maat |
| Was er in het begin ook ‘angst’ vanuit de verloskundige dat er werkzaamheden vanuit haar domein werden overgenomen door de JGZ? | Nee, helemaal niet. Ieder zijn vak en expertise! Wij zijn van mening dat onze taak vooral ligt in het signaleren en bespreekbaar maken met de zwangere (en partner) en haar dan doorgeleiden naar de hulp die zij wensen en nodig hebben. De kennis, expertise en het netwerk dat daar vaak voor nodig is, is veelal te vinden bij de JGZ. Fijn juist! |
| Heeft de JGZ verpleegkundige de regiefunctie op de niet medische zorg? en zo ja, tot welke leeftijd? | Ja, in deze gevallen wel. |
| Verzorgen jullie ook gezamenlijke scholingen? | Nee, nog niet. |
| Geven jullie gezamenlijke voorlichting geven? Zo ja online iets ontwikkeld? | We organiseren samen de voorlichtingsavond :“Zwanger. En nu?” met aansluitend verschillende workshoprondes |
| Autoriteit Persoonsgegevens en het doorgeven van gegevens. | |
| Met de wet op de publieke gezondheidszorg en de aanwijzing van de Autoriteit Persoonsgegevens mag een verloskundige geen gegevens over een zwangere aan de JGZ doorgeven. Hoe werkt dit? | De wetswijziging gaat per 1/1/2022. Volgens deze wetswijziging en de aanwijzing van de Autoriteit Persoonsgegevens mogen geen gegevens van de zwangere worden doorgegeven. De verloskundige kan de zwangere dan informeren over de mogelijkheid zich aan te melden bij de de JGZ. De zwangere moet zich dan zelf aanmelden bij de JGZ. De huidige praktijk is net iets anders; als de zwangere toestemming geeft voor het doorgeven van haar gegevens, kan de verloskundige de gegevens doorgeven aan de JGZ. Tussen nu en de daadwerkelijke invoering van de wet per 1/1/2022 zit nog tijd. Wellicht wordt het wetsvoorstel nog in enige mate aangepast aan de huidige praktijk. |
Lees ook
18 april 2024
Kansrijke Start
Zevende voortgangsrapportage Kansrijke Start
Op 17 april heeft staatssecretaris Van Ooijen de jaarlijkse voortgangsrapportage Kansrijke Start en de landelijke monitor van het RIVM naar...
18 april 2024
Kansrijke Start
Leertraject Sociale geboortezorg in het ziekenhuis (en eruit!)
Verschillende samenwerkingsverbanden tussen ziekenhuizen, eerstelijnsverloskundigen, jeugdgezondheidszorg, kraamzorgverleners en instanties binnen het sociaal domein zetten zich in voor integrale zorg en...
11 april 2024
Kansrijke Start
Terugblik ‘Regiotour 2024 Samen voor een Kansrijke Start’
De regiotour "Samen voor een Kansrijke Start" sloot afgelopen dinsdag 9 april af met een geslaagde bijeenkomst in Den Bosch,...