Uitkomstgerichte geboortezorg
De USER studie (Uitkomstgerichte Geboortezorg) is een actieonderzoek met als doel het faciliteren en evalueren van de invoering van de ICHOM Uitkomstenset Zwangerschap en Geboorte in de dagelijkse zorgpraktijk én de kwaliteitscyclus van een verloskundig samenwerkingsverband (VSV). De vragenlijsten van de Uitkomstenset Zwangerschap & Geboorte meten het welzijn en de ervaringen van de cliënt. Naast het bespreken van de uitkomsten in de spreekkamer met de verloskundige of gynaecoloog, kunnen deze uitkomsten ook gebruikt worden voor verbetering van de zorg in het VSV.
De beoogde resultaten van dit actieonderzoek waren:
- Praktijkverandering: invoering van patiënt gerapporteerde uitkomsten ten behoeve van betere zorg in de spreekkamer en kwaliteitsverbetering op VSV niveau;
- Ontwikkeling van interprofessionele leermethoden: om te leren en verbeteren met de ICHOM-uitkomsten, met alle zorgverleners die verantwoordelijk zijn voor de gemeten uitkomsten;
- Kennis vergaren: over de manier waarop VSV’s nieuwe werkwijzen duurzaam invoeren in de complexe zorgpraktijk.
Actieonderzoek
Actieonderzoek gebruikt interventies in complexe situaties als een manier om gelijktijdig een praktijkprobleem op te lossen én kennis te ontwikkelen. De kracht van actieonderzoek ligt in de combinatie van a) het direct bijdragen aan concrete uitdagingen in de praktijk, b) het versterken van de professionele ontwikkeling van betrokken en c) kennisontwikkeling over wat wel en niet werkt en waarom.1 Tijdens een actieonderzoek wordt de implementatie samen met de betrokken actoren (bijv. zorgverleners) onderzocht, waarbij er gezamenlijk gereflecteerd wordt op het eigen denken en handelen.
Praktijkverandering
Om zorgverleners te scholen en informeren voor het gebruiken van de vragenlijsten werden een startbijeenkomst, e-module en website ontwikkeld. Drie regio’s hebben de vragenlijsten geïmplementeerd: de vragenlijsten werden direct in de spreekkamer ingezet om zorg op maat te leveren voor individuele zwangeren en kraamvrouwen. Na enkele maanden uitvragen, konden de VSV’s de uitkomsten ook inzetten voor leren en verbeteren op populatieniveau. In samenwerking met de VSV’s hebben we inspirerende interprofessionele sessies georganiseerd, waarin we aan de hand van de verzamelde uitkomsten en de perspectieven van zorgverleners persona’s bespreken. In deze sessies is tevens kennis opgehaald over leren en verbeteren in een complex netwerk zoals de geboortezorg: dit gebruiken de regio’s ook weer om het leren en verbeteren in hun regio beter vorm te geven.
Van VSV-data naar VSV-doen
In de USER studie werd samen met zorgverleners een methode ontwikkeld om te leren en verbeteren aan de hand van de uitkomstinformatie met het hele VSV. De uitkomstinformatie uit de ICHOM-vragenlijsten werd aangevuld met klinische gegevens (bijv. Perined, Wijkdata) en zorgverlener perspectieven op de belangrijkste problemen in een VSV. Op basis van de verzamelde uitkomsten en de perspectieven van zorgverleners worden persona’s samengesteld: fictieve, herkenbare casuïstiek. De persona’s geven gezicht aan de belangrijke uitdagingen in het VSV, waardoor het makkelijker is om met elkaar in gesprek te gaan: wat doen we al goed en welke uitdagingen zien we nog? Met alle betrokken zorgverleners worden uit deze gesprekken de speerpunten en acties voor de komende periode bepaald.
Wil je aan de slag in jouw regio?
De handleiding voor de bijeenkomsten wordt in de loop van 2022 verwacht en gepubliceerd op deze website.
Onderzoeksresultaten
Op het gebied van kennisontwikkeling zijn er data opgehaald middels vragenlijsten onder zorgverleners, creatieve methoden tijdens bijeenkomsten, observaties in de praktijk en focusgroepen aansluitend op het interprofessionele onderwijs. Deze data werden samen met de deelnemende zorgverleners gegenereerd, op gereflecteerd en ingezet voor de voortgang en verbetering van het project. Zo was de opbrengst direct zichtbaar en nuttig voor de praktijk verandering. De data worden nog verwerkt voor bredere kennisoverdracht. Deze resultaten worden in de loop van 2022 verwacht.
Subsidieverstrekker
Het onderzoek werd gefinancierd door ZonMw en uitgevoerd in twee VSV’s en één IGO van het Geboortezorg Consortium Midden Nederland, onder projectleiding van prof. dr. Mireille Bekker en Alies Depla MSc.
- VSV Alliant (Utrecht, WKZ)
- IGO Salland (Deventer)
- VSV VIVA (Amersfoort)
Meer informatie