Kabinetsplannen voor 2019 geboortezorg

27 september 2018

Traditiegetrouw is op Prinsjesdag de begroting van het ministerie van VWS voor 2019 gepubliceerd. Ook de komende jaren wil het kabinet dat er gewerkt wordt aan het verbeteren van de geboortezorg. Hier een korte samenvatting van de plannen van VWS voor zwangerschap en geboorte.

Budget zwangerschap en geboorte

De recente cijfers over de perinatale sterfte laten zien dat er in Nederland sprake is van een dalende trend. De cijfers uit verschillende andere Europese landen tonen dat een verdere daling van de perinatale sterfte mogelijk is. De komende jaren zal daarom worden ingezet op het doorvoeren van verdere verbeteringen in de geboortezorg. Met als doel het terugdringen van de perinatale sterfte en het hebben van een goede start van moeder en kind.

Naast het regulier budget voor het leveren van de geboortezorg door de verschillende zorgaanbieders, stelt VWS in 2019 circa € 3,1 miljoen beschikbaar. Een deel hiervan gaat als subsidie naar het CPZ en Perined. Perined zorgt een sectorbrede perinatale registratie en de perinatale audit. CPZ geeft richting aan de beste geboortezorg voor moeder en kind door visieontwikkeling, verbinden, agenderen, adresseren, faciliteren en regievoeren op het gebied van preventie, kwaliteitsontwikkeling, zwangere centraal en verbeteren integrale geboortezorg op basis van de adviezen van de stuurgroep Zwangerschap en Geboorte «Een goed begin» (2010) en de agenda geboortezorg 2018–2022 .

Onderzoek 

Voor de periode 2017–2021 stelt VWS € 20 miljoen beschikbaar voor de voortzetting van het ZonMw-programma Zwangerschap en geboorte op basis van de nieuwe onderzoeksagenda «Een gezonde start voor moeder en kind; Integrale zorg rondom zwangerschap».

Kansrijke Start

Ongeveer 14% van de kinderen heeft geen goede start bij de geboorte. Een goede start begint al voor de geboorte van het kind; zelfs nog vóór de conceptie en tijdens de zwangerschap. Om ervoor te ervoor te zorgen dat meer kinderen een kansrijke start krijgen is in 2018 gestart met een actieprogramma Kansrijke start, zie ook berichtgeving van het CPZ hierover.

In de komende 4 jaar wordt hiervoor 41 miljoen geïnvesteerd, waarvan ongeveer 5 miljoen per jaar vanuit VWS. Dit programma zet in op extra ondersteuning voor kwetsbare gezinnen. Daarbij is een goede koppeling tussen het medische en sociale domein (inclusief publieke gezondheid) essentieel. Het kabinet zet de komende kabinetsperiode in op: een goede voorbereiding op zwangerschap en minder ongeplande zwangerschappen, het eerder signaleren van problemen door onder andere prenatale huisbezoeken en meer ouders toerusten voor opvoedtaken en minder uithuisplaatsingen. Lokale coalities van gemeenten, verzekeraars, verloskundigen, jeugdartsen, huisartsen en wijkteams werken een ketenstandaard kansrijke start uit. Daarin worden afspraken over de uitvoering van de maatregelen en de samenwerking tussen partijen opgenomen.

Diverse geboortezorgpartijen, waaronder ook het CPZ, zijn betrokken bij dit programma. De focus van het CPZ ligt hierbij met name op de aansluiting van dit programma op de Preventieagenda voor de Geboortezorg dat met alle CPZ-deelnemers is opgesteld.

Daarnaast heeft VWS in het Regeerakkoord voor het onderwerp onbedoelde (tiener) zwangerschappen voor 2019 € 17,2 miljoen beschikbaar gesteld.

Preventieakkoord

In de begroting van VWS wordt ook het Nationaal Preventieakkoord genoemd. De verwachting is dat deze in oktober 2018 wordt gesloten. Dit akkoord wordt gesloten met onder andere patiëntenorganisaties, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten, sportverenigingen en sportbonden, bedrijven en maatschappelijke organisaties.

In dit preventieakkoord ligt de focus op stoppen met roken (streven naar een rookvrije generatie), overgewicht en obesitas en problematisch alcoholgebruik. Deze drie leiden tot een groot gezondheidsverlies en veroorzaken een hoge ziektelast. Ook de Taskforce Rookvrije start, waar ook diverse geboortezorgpartijen aan deelnemen, is bij dit akkoord betrokken.

Digitale landelijke gegevensuitwisseling in de geboortezorg

De overheid maakt de komende vier jaar €15 miljoen vrij voor landelijke gegevensuitwisseling in de geboortezorg. Daarnaast is er de landelijke afspraak gemaakt over het mogelijk maken van het ontsluiten van de gegevens naar de patiënt per 2020. In eerdere berichtgeving van het CPZ  kun je lezen dat CPZ deelneemt aan het landelijke programma Babyconnect. Babyconnect maakt veilige digitale informatiedeling mogelijk tussen zorgverleners en de zwangere/kraamvrouw, en tussen zorgverleners onderling binnen de geboortezorg. Het doel is naadloos aansluitende zorg voor moeder en kind(eren) rond de zwangerschap en geboorte, inclusief de overdracht naar volgende zorgverleners, zoals bijvoorbeeld JGZ, kinderarts of huisarts.

Het CPZ is blij dat hier de komende jaren extra geld voor wordt uitgetrokken.

Arbeidsmarkt geboortezorg

In de begroting van VWS is er ook oog voor de arbeidsmarktproblematiek in de zorg. Deze problematiek treft ook de geboortezorg. VWS heeft geld gereserveerd voor thema als: het imago van werken in de zorg, opleiding, arbeidsmarktonderzoek, etc. Het loont de moeite om de begroting van VWS hier specifiek op na te gaan. 

Onbedoelde tienerzwangerschappen

Voor onbedoelde (tiener) zwangerschappen is in het Regeerakkoord voor 2019 € 17,2 miljoen beschikbaar gesteld. Veldpartijen hebben in 2018 gezamenlijk een plan van aanpak ingediend waarin ze aangeven wat zij kunnen bijdragen aan het verminderen van onbedoelde (tiener)zwangerschappen en het ondersteunen van vrouwen en hun partner die te maken hebben met een ongewenste zwangerschap door middel van keuzebegeleiding.

Thema’s die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld: preventie op scholen, keuzehulpgesprekken, campagnes en specifiek beleid op hoogrisicogroepen. Dit najaar ontvangt de Kamer een brief waarin de aanpak nader wordt uitgewerkt. In 2019 zullen de veldpartijen met deze thema’s aan de slag gaan, zoveel mogelijk met gezamenlijke plannen.